In de media woedt al maanden een discussie over mondmaskers. Bij aanvang van de coronacrisis zagen we ze veel in het straatbeeld. Naarmate het aantal patiënten in ziekenhuizen daalde en versoepelingen werden ingevoerd, lijken minder mensen bereid er een te dragen. De discussie over het al dan niet verplichten laait opnieuw op.
https://www.eoswetenschap.eu/gezondheid/voor-wie-en-wanneer-zijn-mondmaskers-nuttig
Waar komt dit nieuws vandaan?
Verschillende gezondheidsautoriteiten hebben de voorbije maanden verschillende adviezen gegeven over de aanbevolen persoonlijke beschermingsmiddelen. Dat heeft tot verwarring heeft geleid. Daarom proberen we hier de wetenschappelijke kennis samen te vatten.
Ruwweg kunnen we drie soorten mondmaskers onderscheiden:
Ze voerden het wetenschappelijk onderzoek over mondmaskers vooral bij zorgverleners. Daarbij vergelijken ze doorgaans chirurgische maskers met FFP2-maskers. In een onderzoek tijdens de SARS-epidemie (2002–2003) bij zorgverleners vonden ze geen verschil in de bescherming tussen beide types. Ook studies, uit de Verenigde Staten en Canada, waarin ze het gebruik van mondmaskers vergeleken om luchtwegaandoeningen te voorkomen bij gezondheidswerkers, vonden geen verschil tussen de chirurgische en de FFP2-maskers: beide waren even doeltreffend. Dat werd nog eens bevestigd door een overzichtsonderzoek, gepubliceerd door het onafhankelijke Chinese Cochrane Center.
Ondertussen werd in een Zuid-Koreaans onderzoek voor het nieuwe coronavirus vastgesteld dat de klassieke chirurgische maskers de gezondheidswerkers goed beschermen: van de 35 gezondheidswerkers die een chirurgisch masker droegen, was er niemand na de blootstelling aan het coronavirus besmet. De meer gesofistikeerde FFP2-maskers blijven om die redenen bij voorkeur voorbehouden voor de zorgverleners die de covid-19-patiënten op de intensieve zorg behandelen.
Het advies of de algemene bevolking mondmaskers moet dragen, varieert sterk tussen de verschillende gezondheidsorganisaties. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) pleitte op 6 april 2020 nog tegen het gebruik van maskers door de algemene bevolking, terwijl een aantal andere gezondheidsautoriteiten (o.a. in de Verenigde Staten) het dragen van (zelfgemaakte) maskers voor de bevolking net aanbevelen, naast de fysieke afstandsmaatregelen en de strikte handhygiëne.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Er blijft heel veel discussie bestaan over mondmaskers. Ook de gezondheidsautoriteiten zijn er niet uit. Wanneer we uitgaan van het wetenschappelijke onderzoek hierover, durven we de volgende algemene regels voorstellen:
Door de versoepeling van de quarantainemaatregelen stelde de Wereldgezondheidsorganisatie haar mondmasker-advies in juni wel als volgt bij: op alle plaatsen waar de afstandsregel niet gerespecteerd kan worden is het dragen van een mondmasker (een chirurgisch of stoffen masker) waarschijnlijk wel zinvol.
Wie er voor kiest om een mondmasker te dragen, moet het wel correct gebruiken. Met je handen onder het masker komen om te bellen of aan je gezicht
te komen, maakt zo’n masker zinloos. Het moet tegen je gelaat gedrukt blijven. Raak het niet aan aan de buitenkant bij het afdoen: neem het bij de rekkers of de lintjes af. Een nadeel van het dragen van deze maskers is dat het ademen zwaarder wordt.
Conclusie
Mondmaskers zijn in de eerste plaats nuttig en nodig voor de zorgverleners die met covid-patiënten in aanraking komen. Voor de algemene bevolking blijven de klassieke hygiënische maatregelen het belangrijkst, zoals regelmatig je handen wassen, niet niezen in de richting van anderen en afstand houden. Een mondmasker, chirurgisch of zelfgemaakt, is vooral nuttig wanneer je zelf besmet bent, om te vermijden dat je anderen besmet. Omdat heel veel mensen besmet zijn zonder het te weten getuigt het dragen van een mondmasker van burgerzin wanneer je onvoldoende afstand kan bewaren.
Referenties: