Robert Burns?

Robert Burns werd geboren in Alloway, Ayrshire, Schotland in een arme boerenfamilie. Zijn ouders zorgden ervoor dat hij een goede opleiding kreeg toen hij jong was. 
Burns was vrijmetselaar, hij werd op 4 juli 1781 ingewijd in de St. David Lodge in Talborlton en geldt als een van de meest illustere en vereerde van de Schotse vrijmetselaars. Burns' reputatie als rokkenjager en drinkebroer staat haaks op de idealen van de Vrijmetselarij, die in die tijd in Schotland bijzonder populair was (en dat nog is!) als plaats om sociale contacten te leggen: Burns had zijn aanstelling als belastingambtenaar eraan te danken en het feit dat zijn loge hem in 1787 tot 'Poet Laureate' uitriep schiep waarschijnlijk verplichtingen tot het schrijven van poëzie waarin de deugden van de broederschap werden bezongen.

Hij begon met het schrijven van poëzie in 1783, en gebruikte een traditionele stijl en het Ayrshir dialect van het Schots. De gedichten werden lokaal goed ontvangen, en werden in 1786 onder de naam Poems, Chiefly in the Scottish dialect uitgegeven door een drukkerij in Kilmarnock. Hierdoor werd hij beroemd in Schotland en als gevolg hiervan bracht hij een aantal jaren door in Edinburgh. 
Burns schreef Auld Lang Syne in de 10 km buiten de stad Dumfries gelegen Ellisland Farm. Zijn faam bracht verder geen geld met zich mee, en hij zag zich in 1788 genoodzaakt terug te gaan naar de boerderij. Hij bouwde er een woonhuis en probeerde nieuwe landbouwmethoden te introduceren. Zijn pogingen mislukten en hij verhuisde naar Dumfries om daar commies te worden. In 1789 ging hij voor d eregering werken op de afdeling Douane en Heffingen.

Hij overleed op 37-jarige leeftijd door hartproblemen en werd begraven op de begraafplaats van de rode zandstenen St. Michael's Church bij zijn woonplaats.

Wat is een Burns Supper?

Een Burns supper is het jaarlijkse diner dat gegeven wordt ter ere van het leven en de poëzie van de nationale Schotse dichter Robert Burns. Hij schreef talloze gedichten, waaronder "Auld Lang Syne", dat op Hogmanay en andere oud- en nieuwvieringen over de hele wereld wordt gezongen.
"Aud Lang syne" betekent zoveel als "lang geleden" of "vervlogen tijden".
Traditioneel wordt het lied gezongen bij de overgang van het oude naar het nieuwe jaar, in Schotland Hogmanay geheten. De zangers staan daarbij in een kring; tijdens het eerste couplet houden zij elkaars hand vast, bij het tweede worden de armen in elkaar gehaakt en bij het derde beweegt de kring zich achtereenvolgens naar binnen en naar buiten. Met de emigratie van Schotten naar andere Engelstalige landen werd het lied en daarmee ook de traditie, meegenomen.


De Burns suppers worden over het algemeen gegeven op of rond 25 januari ("Burns Night"), de verjaardag van Robert Burns, maar kunnen in principe het hele jaar door gehouden worden.

Burns suppers worden het meest in Schotland gehouden, maar je ziet ze overal waar Burns-clubs, Schotse verenigingen en expats zijn of liefhebbers van de gedichten van Robert Burns.

Het eerste van deze diners werd waarschijnlijk gehouden in Ayrshire in 1801 door vrienden van Burns, ter nagedachtenis van zijn sterfdag op 21 juli vijf jaar eerder. Hoewel de datum verplaatst is naar 25 januari, zijn ze een jaarlijks terugkerende gelegenheid.

Burns suppers kunnen zowel formeel als informeel zijn, maar bovenal moeten ze het vermaak dienen. Het enige wat formele en informele Burns suppers in ieder geval gemeen hebben is haggis, Schotse whisky en misschien een of twee gedichten. Formele diners worden gegeven door organisaties als vrijmetselaarsloges of St. Andreas-sociëteiten. Deze bijeenkomsten worden gehouden volgens een vast schema.

Het programma van een Burns Supper

Begin van de avond

De gasten verzamelen zich zoals bij iedere informele bijeenkomst.

Welkomstwoord van de gastheer

De gastheer verwelkomt iedereen en geeft eventueel uitleg over de bijeenkomst. Iedereen wordt aan tafel genodigd en het diner wordt voor geopend verklaard

Als iedereen aanzit wordt de Selkirk Grace uitgesproken.

De soep

Het diner begint met soep. Normaal gesproken wordt er een Schotse soep geserveerd, zoals Scotch Broth, aardappel soul of Cock-a-Leekie.

Het hoofdgerecht

Binnenkomst van de haggis Iedereen gaat staan als het hoofdgerecht wordt binnen gebracht. Dit is altijd een haggis op een groot bord. Dit bord wordt gedragen door de kok en voorafgegaan door een doedelzakspeler. Het gevolg wordt gesloten door de drager van twee whiskyflessen gedragen in de vorm van een andrieskruis. De gastheer, of misschien een gast met talent, draagt de Adress To a Haggis voor.

Wanneer dit gedicht met voldoende dramatiek en humor wordt voorgedragen, zal de spreker wanneer hij de zin "His knife see rustic Labour" dicht, zijn mes pakken en scherpen. Wanneer hij de woorden "An' cut you up wi' ready slicht" uitspreekt, steekt hij het mes in de haggis en snijdt hij deze van boven tot onder open. Wanneer dit deel van de ceremonie op de juiste manier wordt uitgevoerd, is dit een van de hoogtepunten van de avond.

Wanneer de ode aan de haggis is uitgesproken, wordt er met de kok en overige aanwezigen met whisky een toost op de haggis uitgebracht. Het gezelschap kan dan van het hoofdgerecht genieten dat bestaat uit haggis, geserveerd met aardappelpuree en gepureerde koolraap

Het hoofdgerecht wordt gevolgd door een nagerecht zoals cranachan of Tipsy Laird en het diner wordt afgesloten met kaas en havermoutcrackers. Vanszelfsprekend wordt alles weg gespoeld met ‘levenswater’ – Schotse whisky.

Als het diner het stadium van de koffie heeft bereikt is het tijd voor de toost en de speeches. Deze zijn als volgt

1. Op het staatshoofd 2. Immortal memory. In dit in memoriam wordt verteld over het leven van Robert Burns en over zijn gedichten. Dit kan een zeer serieuze lezing zijn of een luchtig verhaal. De spreker dient zich ter degen voor te bereiden op het gezelschap waar hij voor spreekt. Het moet immers onderhoudend zijn. 3. Toast to the lassies. Bij deze toost op de vrouw, altijd door een man uitgesproken, werd vroeger de gastvrouw bedankt die de maaltijd had voorbereid. Tegenwoordig wordt hier op humoristische wijze een visie weergegeven op de vrouw. De heren drinken op de gezondheid van de dames. 4. Reply to the toast to the lassies. Hier geeft een van de dames in het gezelschap antwoord op de eerder uitgesproken dronk en haar visie weer op de man. De dames drinken op de gezondheid van de heren. 5. Overige toosts en tafelredes. Aangezien Schotten in het buitenland als eerste toost een dronk hebben uitgebracht op het staatshoofd van het land waar zij zich begeven, zullen zij hier een toost uitspreken op het land waar zij zijn en waar zij vandaan komen, maar er is hier geen vaste lijst van onderwerpen. Ook kan hier een toost worden uitgebracht op diegene die het diner hebben mogelijk gemaakt en die hun bijdragen hebben geleverd. Dit kunnen zijn de kok en het bedienend personeel, de piper en zij die de Adress "To a Haggis" en de "Immortal memory" hebben opgeleverd. 6. Zang en dans. Als laatst kunnen er gedichten van Burns worden voorgedragen en liederen van Burns worden gezongen of bestaat de mogelijkheid om te dansen. 7. Sluiting. Bij de sluiting wordt iedereen gevraagd om op te staan en 'Auld Lang Syne' te zingen.

Bevindingen

Robert Burns Burns supper is het jaarlijkse diner dat gegeven wordt ter ere van het leven en de poëzie van de Schotse dichter Robert Burns. Hij schreef talloze gedichten, waaronder “Auld Lang Syne”, dat op Hogmanay en andere oud- en nieuwvieringen over de hele wereld wordt gezongen. De Burns suppers worden over het algemeen gegeven op of rond 25 januari, de verjaardag van Robert Burns, maar kunnen in principe het hele jaar door gehouden worden. Burns suppers worden het meest in Schotland gehouden, maar je ziet ze overal waar Burns-clubs, Schotse verenigingen en expats zijn of liefhebbers van de gedichten van Robert Burns. Het eerste van deze diners werd waarschijnlijk gehouden in Ayrshire in 1801 door vrienden van Burns, ter nagedachtenis van zijn sterfdag op 21 juli vijf jaar eerder. Hoewel de datum verplaatst is naar 25 januari, zijn ze een jaarlijks terugkerende gelegenheid. Burns suppers kunnen zowel formeel als informeel zijn, maar bovenal moeten ze het vermaak dienen. Het enige wat formele en informele Burns suppers in ieder geval gemeen hebben is haggis, Schotse whisky en misschien een of twee gedichten. Formele diners worden gegeven door organisaties als vrijmetselaarsloges of St. Andreas-sociëteiten. Deze bijeenkomsten worden gehouden volgens een vast schema.

De Selkirk Grace

Menig rijke werd door de dokter het vlees verboden
En veel armen missen het dagelijkse node
Wij hebben vlees en kunnen het ook eten
Laat ons daarom God bedanken

Address to a haggis

Hoe eerlijk lijkt je onnozel gezicht,
grote winnaar van de brijwedstrijd
Boven alles ken jij je plaats
tussen de organen, pensen en darmen
Wat ben je waardig, o genade en dit
zo lang als mijn arm strekt
Al kreunend werd jij volledig gevuld
met je heupen als een verre heuvelrug
Je sluitingen als bij een molenrad
Terwijl je poriën het sap distilleren
als een kraal van barnsteen
wordt het mes rustig geslepen
om je met waardigheid te kunnen doorsnijden
en je inhoud aan stukken te hakken
Je snede lijkt dan wel een greppel
En dan………….wat een glorieuze aanblik
…warm…..rijk…..en stomend
En dan beetje voor beetje,
strek je en stijf je,
als duivels op drift,
tot je inmiddels gezwollen buikje
eruit ziet als een trommelvel
En onze spreker, terwijl hij wacht tot je openbarst
“Dank je” neuriet
Is dit dan onze Franse ragout….?
Of olijfolie die een hooiberg zou kunnen verzieken
of gehaktvlees dat je doet spuwen en overgeven….?
Met een perfecte walging,
hooghartig neerkijkend met een sissende en
verachtelijke blik
op zulk een avondmaal
“Arme duivel”…….
je opent je lelijke bek….
waardeloos als een verdorde huid
van iemand die niet meer op zijn benen kan staan
Met gebalde vuisten moet
door een bloedige vloed
de weg vrijgemaakt worden
….ongebruikelijk….
Maar let op de vette en rustieke haggis
De trillende vloer verraadt zijn tred
Rondzwaaiende met zijn machtig handmes
In benen, armen en hoofden zal hij snijden
als in de kop van een distel
Maar wens haar, dankbare aanbidder….
Geef haar……. Een haggis!

(eigen vertaling)

Deel deze pagina